Ερώτηση της βουλευτή Εύας Καΐλη, σχετικά με το παρεμπόριο

ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΕΥΑ-ΕΥΔΟΞΙΑ ΚΑΪΛΗ

Βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης - ΠΑΣΟΚ

22-12-2010

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους Υπουργούς:

• Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, κ. Μιχάλη Χρυσοχοϊδη
• Οικονομικών, κ. Γεώργιο Παπακωνσταντίνου
• Προστασίας του Πολίτη, κ. Χρήστο Παπουτσή

ΘΕΜΑ: Έξαρση του παρεμπορίου στη Θεσσαλονίκη

  Εν μέσω μίας περιόδου έντονης πίεσης στην αγορά της Θεσσαλονίκης, ακόμα και κατά την παραδοσιακά ευνοϊκή για τους καταστηματάρχες περίοδο των εορταστικών ημερών των Χριστουγέννων, ο εμπορικός κόσμος της πόλης παρακολουθεί το φαινόμενο του παρεμπορίου να διογκώνεται με όλο και περισσότερους πλανόδιους πωλητές να διακινούν παράνομα, αφορολόγητα και λαθραία προϊόντα αμφιβόλου προελεύσεως. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας από τα τελωνεία της Ε.Ε., η Ελλάδα δέσμευσε το 2009 21.990.722 τεμάχια προϊόντων απομιμήσεων, αριθμός που την τοποθετεί στην κορυφή του αντίστοιχου πίνακα στο σύνολο των κρατών μελών της Ε.Ε
  Οι οικονομικές επιπτώσεις αυτού του φαινομένου τόσο για τους νόμιμους εμπόρους όσο και για το ίδιο το κράτος είναι προφανείς, καθώς εκατομμύρια ευρώ χάνονται από το τζίρο των καταστημάτων αλλά και το ταμείο του κράτους, χρήματα τα οποία σε μια δύσκολη δημοσιονομικά περίοδο είναι παραπάνω από απαραίτητα. Ο κίνδυνος που ελλοχεύει για τη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων, για την απασχόληση και εν γένει για την οικονομία της πόλης έχει πολλές φορές επισημανθεί από τον Εμπορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης. Επιπρόσθετα, η ενίσχυση του παρεμπορίου στη Θεσσαλονίκη έχει δυστυχώς μεταλλάξει την εικόνα της πόλης, η οποία, ακόμα και στους πλέον εμπορικούς της δρόμους, όπως αυτούς της οδού Τσιμισκή ή και της οδού Αγίας Σοφίας, θυμίζει υπαίθριο παζάρι με δεκάδες κουβέρτες απλωμένες στους δρόμους και πάνω τους προϊόντα-μαϊμούδες. Το φαινόμενο όχι μόνο οδηγεί σε παρεμπόδιση της κυκλοφορίας των πολιτών στα πεζοδρόμια της πόλης, αλλά δημιουργεί και ανησυχία στους καταστηματάρχες για την ίδια την ασφάλειά τους, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που εμφανίζονται φραστικοί, και ενίοτε σωματικοί διαπληκτισμοί, ανάμεσα σε αυτούς και τους πλανόδιους πωλητές είτε για την παρενόχληση της κυκλοφορίας των πολιτών εμπρός των καταστημάτων τους είτε ακόμα και για την κατάληψη των εισόδων των καταστημάτων
τους.
  Ενόψει των παραπάνω, ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

• 1) Σε ποιες ενέργειες θα προβεί η κυβέρνηση προκειμένου να εντοπιστούν τα σημεία εισαγωγής και οι παράνομες αποθήκες, έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο του παρεμπορίου στη ρίζα του;
• 2) Πώς θα ενισχυθεί το έργο της Δημοτικής Αστυνομίας, η οποία συχνά αδυνατεί να ανταπεξέλθει λόγω του όγκου των καταγγελιών για παράνομη διακίνηση προϊόντων;
• 3) Με ποιο τρόπο θα ενισχυθούν τα νομοθετικά μέτρα κατά του παρεμπορίου, δεδομένου ότι το διοικητικό πρόστιμο που προβλέπεται για τους παράνομους εμπόρους συχνά δεν πληρώνεται καθώς δεν έχουν ΑΦΜ, ενώ η κατάσχεση των εμπορευμάτων τους ελάχιστα τους απασχολεί λόγω της μικρής αξίας του;
• 4) Ενόψει του γεγονότος ότι οι περισσότεροι από τους πλανόδιους πωλητές είναι οικονομικοί μετανάστες οι οποίοι συχνά κρατούνται δέσμιοι με το θέμα της βίζας ή της άδειας εργασίας, πώς θα εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες για την ανέρευση των προσώπων που είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για την διοχέτευση στην αγορά των παράνομων προϊόντων;
• 5) Με ποιες ενέργειες σχεδιάζει η κυβέρνηση να ενημερώσει κατάλληλα τους πολίτες για τους κινδύνους που ενέχουν τα προϊόντα απομιμήσεων, αλλά και για τις αρνητικές συνέπειες που έχει το παρεμπόριο για την ελληνική αγορά και την απασχόληση;

Η ερωτούσα βουλευτής

Εύα - Ευδοξία Καϊλή

Πηγή: Βουλή των Ελλήνων

• Η απάντηση από τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και τον υφυπουργό κ. Ρόβλια:

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ

Γ.Γ. ΕΜΠΟΡΙΟΥ

Γραφείο Κοινοβουλευτικού Ελέγχου

Αθήνα, 27/01/2011

Αριθ. Πρωτ.: Β13-908

ΘΕΜΑ: Απάντηση στην Ερώτηση της Βουλευτού κας Ε. Καϊλή.

Σχετ.: Ερώτηση 8161/22-12-2010.

Σε συνέχεια της ως άνω σχετικής ερώτησης, που κατέθεσε στη Βουλή των Ελλήνων η Βουλευτής κα. Ε. Καϊλή με θέμα "Έξαρση του παρεμπορίου στη Θεσσαλονίκη" και κατά το μέρος που τα διαλαμβανόμενα σε αυτήν εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Γ.Γ. Εμπορίου και αφορούν το νομοθετικό πλαίσιο ρύθμισης θεμάτων υπαίθριου εμπορίου (πλανόδιου και στάσιμου) και υπαίθριων αγορών (εμποροπανήγυρεις κ.λπ.), επισημαίνονται τα ακόλουθα:

Α. ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΕΜΠΟΡΙΟ.

  Το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου, πλανόδιου και στάσιμου καθορίζεται βάσει των διατάξεων του άρ.1 του ν.2323/1995 (ΦΕΚ 145/Α), όπως αντικαταστάθηκε με το άρ. 1 του ν.3377/2005 (ΦΕΚ 202/Α), με την παρ. 1 του άρ. 12 του ν. 3557/2007(ΦΕΚ 100/Α), με την παρ. 2 του άρθρου 42 του ν.3734/2009 (ΦΕΚ 8/Α) και με την παρ. 1 του άρ. 17 του ν. 3769/2009 (ΦΕΚ 105/Α).
  Εκ των ως άνω διατάξεων προκύπτει ότι, βασική προϋπόθεση για την άσκηση υπαίθριου εμπορίου, πλανόδιου ή στάσιμου, αποτελεί η έκδοση σχετικής άδειας, η οποία χορηγείται από του αρμόδιους κατ' αντιστοιχία φορείς.
  Η νομική βάση καθορισμού των όρων και των προϋποθέσεων για τη χορήγηση, ανανέωση και ανάκληση των εν λόγω αδειών, παρέχεται με το Π.Δ. 254/2005 (ΦΕΚ 307/Α), όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 17 του ν. 3769/2009.

Ειδικότερα:

  α) Βάσει των διατάξεων του άρ. 1 του Ν.3377/2005, όπως ισχύει, οι κάτοχοι άδειας άσκησης υπαίθριου πλανόδιου εμπορίου αλλά και όσοι έχουν ανανεώσει την εν λόγω άδεια, δεν επιτρέπεται να ασκούν δραστηριότητά σε πόλεις με πληθυσμό άνω των είκοσι χιλιάδων (20.000) κατοίκων.

  Επιπροσθέτως, στην παρ.1 του άρ.12 του ν. 3557/2007, ορίζεται ρητά ότι «όποιος ασκεί υπαίθριο πλανόδιο εμπόριο επιτρέπεται να παραμένει στάσιμος μόνο κατά τη διάρκεια της συναλλαγής», ενώ δεν προβλέπεται παραχώρηση συγκεκριμένων θέσεων από Δήμους-Κοινότητες, για την άσκηση σχετικής δραστηριότητάς.

  β) οι κάτοχοι άδειας άσκησης υπαίθριου στάσιμου εμπορίου του άρ.1 του Ν.3377/2005 και όσοι έχουν ανανεώσει την άδεια αυτή, επιτρέπεται να ασκούν την δραστηριότητά τους σε ειδικά καθορισμένες, από τους Δήμους-Κοινότητες, θέσεις.

  γ) Οι παραγωγοί, οι οποίοι πληρούν τις προϋποθέσεις των διατάξεων του άρ.6 του Π.Δ/τος 254/2005 και ως εκ τούτου είναι κάτοχοι άδειας άσκησης υπαίθριου εμπορίου (παραγωγού), δύνανται να ασκούν υπαίθρια πλανόδια εμπορική δραστηριότητα σε όλη την Επικράτεια και σε πόλεις με πληθυσμό κάτω των είκοσι χιλιάδων (20.000) κατοίκων (άρ.1 παρ.3 του ν. 3377/2005). Επιπλέον, δεν επιτρέπεται να παραμένουν στάσιμοι σε συγκεκριμένη θέση, παρά μόνο κατά τη διάρκεια συναλλαγής με πελάτη.

  Σε περίπτωση, όπου οι παραγωγοί, κάτοχοι άδειας άσκησης υπαίθριου εμπορίου (παραγωγού) επιθυμούν να ασκούν υπαίθρια στάσιμη εμπορική δραστηριότητα σε συγκεκριμένο σημείο, κρίνεται απαραίτητο να λάβουν την απαιτούμενη άδεια κατάληψης χώρου από τον οικείο Δήμο (στο άρ.6 του Π.Δ/τος 254/2005 δεν τίθεται συγκεκριμένο πληθυσμιακό όριο).

Β. ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΑΓΟΡΕΣ

  Σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για τις Υπαίθριες Αγορές, επισημαίνονται τα ακόλουθα:

  α) Οι όροι και οι προϋποθέσεις συμμετοχής σε εμποροπανηγύρεις που διενεργούνται με την ευκαιρία θρησκευτικών ή επετειακών εορτών, σε παραδοσιακές εμποροπανηγύρεις και ζωοπανηγύρεις που τελούνται μία φορά το χρόνο, καθώς και σε πασχαλινές-χριοτουγεννιάτικες αγορές, καθορίζονται από τις διατάξεις του άρ.2, παρ.1 του Ν.2323/1995, όπως αντικαταστάθηκε με το άρ. 16, παρ.1 του Ν.3769/2009.

  Βασική απαίτηση για τη συμμετοχή στις ως άνω (υπαίθριες) αγορές, αποτελεί η έκδοση άδειας που χορηγείται από τα Δημοτικά ή Νομαρχιακά (νυν δημοτικά) συμβούλια, σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο χωρικής αρμοδιότητας.

  β) Κατ' αντιστοιχία, για τη συμμετοχή στις Κυριακάτικες αγορές σύμφωνα με το άρ.2 παρ.2 του Ν.2323/1995, όπως αντικαταστάθηκαν και συμπληρώθηκαν με τις παρ. 2, 3 και 4 του άρ.2 του Ν. 3377/2005, αντικαταστάθηκαν και συμπληρώθηκαν με την παρ.6 του άρ.12 του Ν.3557/2007 και τις παρ.2 και 3 του άρ.16 του Ν.3769/2009, απαιτείται σχετική άδεια, η οποία εκδίδεται από το εκάστοτε Νομαρχιακό (νυν δημοτικό) συμβούλιο.

  γ) Σημειώνεται ακόμα ότι, κάθε μορφής «παζάρια» και εμποροπανηγύρεις, που είχαν ιδρυθεί από δήμους ή κοινότητες, ή καθιερωθεί εθιμικό ή με διατάγματα, καταργήθηκαν σύμφωνα με το άρ. 29, παρ.3 του Ν.3377/2005.

  δ) Αναφορικά με τον έλεγχο παραβάσεων και εστιάζοντας στην πόλη της Θεσσαλονίκης, επισημαίνονται τα ακόλουθα:

  Κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του αρ. 5 του Ν.2323/1995, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 του Ν.3190/2003 (ΦΕΚ 249/Α) και συμπληρώθηκε με τις διατάξεις των παρ. 7 και 11 β του άρθρου 12 του Ν.3557/2007, ο έλεγχος των παραβάσεων των διατάξεων περί υπαιθρίου εμπορίου, πλανόδιου και στάσιμου και των υπαίθριων αγορών, διενεργείται: i) από τα Κλιμάκια Ελέγχου Λαϊκών Αγορών & Υπαιθρίου Εμπορίου (Κ.Ε.Λ.Α.Υ.Ε) που έχουν συσταθεί στην Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, ii) από υπάλληλους της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης (νυν Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας) και iii) από τα όργανα της Δημοτικής Αστυνομίας του οικείου Δήμου. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ή δεν επαρκεί το δυναμικό της Δημοτικής Αστυνομίας, ο έλεγχος διενεργείται από τα όργανα της ΕΛ.ΑΣ., εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο από τον αρμόδιο Νομάρχη ή Δήμαρχο, αντιστοίχως.

  Στους παραβάτες των ως άνω διατάξεων, πέραν των ποινικών κυρώσεων του Αγορανομικού Κώδικα (Νομοθετικό Διάταγμα 136/1946, ΦΕΚ 298/Α), επιβάλλεται και διοικητικό πρόστιμο που κυμαίνεται από 300 ευρώ έως 1000 ευρώ, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις το πρόστιμο φτάνει και τα 5.000 ευρώ (σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ.1 και 2 του άρ.3 του Ν. 3377/2005). Ειδικότερα για την έλλειψη άδειας άσκησης υπαίθριου εμπορίου επιβάλλεται από τα αρμόδια όργανα διοικητικό πρόστιμο χιλίων (1.000) ευρώ.

  Για τις παραβάσεις υπαίθριου εμπορίου που δεν αναφέρονται στις διατάξεις του άρ.3 παρ.1 του Ν.3377/2005 π.χ. κατάληψη χώρου από κάτοχο άδειας άσκησης υπαίθριου πλανόδιου εμπορίου ή άσκηση υπαίθριας πλανόδιας δραστηριότητας σε πόλεις με πληθυσμό άνω των είκοσι χιλιάδων (20.000) κατοίκων, συντάσσεται από τα ελεγκτικά όργανα σχετική έκθεση ελέγχου, η οποία διαβιβάζεται στην αδειοδοτούσα αρχή για τις δικές της ενέργειες (αρ.3 παρ.2 του ως άνω νόμου).

  ε) Σε ότι αφορά την κατάσχεση εμπορευμάτων επισημαίνονται τα ακόλουθα:

  Στο πλαίσιο ελέγχου του υπαίθριου εμπορίου εφαρμόζονται περαιτέρω και οι διατάξεις της υπ' αρ. Κ1-1178/7-6-07 Υ.Α. (ΦΕΚ 1034 Β' & 1390 Β'), που εκδόθηκε κατ' εξουσιοδότηση του άρ.11 του Ν.3377/2005, όπως ισχύει και καθορίζει τη διαδικασία κατάσχεσης των εμπορευμάτων και της καταστροφής ή διάθεσης αυτών σε ευαγή ιδρύματα.

  Βάσει των ανωτέρω διατάξεων, κατάσχεση των προς πώληση εμπορευμάτων επιβάλλεται στις περιπτώσεις όπου: i) ο υπαίθριος πωλητής δεν κατέχει την σχετική άδεια άσκησης υπαίθριου εμπορίου, ii) τα προς πώληση εμπορεύματα αποτελούν παράνομες απομιμήσεις προϊόντων που κυκλοφορούν νόμιμα στην αγορά και iii) τα προς πώληση εμπορεύματα κυκλοφορούν κατά παράβαση των διατάξεων του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (Π.Δ. 186/1992, ΦΕΚ 84 Α'), δηλαδή χωρίς νόμιμα παραστατικά (τιμολόγια, αποδείξεις κ.λπ.).

  Επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον μας στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αρμόδια όργανα για την εφαρμογή της ως άνω Υ.Α. είναι τα Κλιμάκια Ελέγχου Λαϊκών Αγορών και Υπαίθριου Εμπορίου (Κ.Ε.Λ.Α.Υ.Ε.) που έχουν συσταθεί στη Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, η Δημοτική Αστυνομία του οικείου Δήμου και τα όργανα της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων του Υπουργείου Οικονομικών. Στα ως άνω αρμόδια όργανα δεν συμπεριλαμβάνεται η ΕΛ.ΑΣ, ενώ η μεταφορά των εν λόγω εμπορευμάτων πραγματοποιείται με τη χρήση οχήματος και υπαλληλικού δυναμικού του οικείου Δήμου.

  Κατά τη διαπίστωση διενέργειας παράνομου υπαίθριου από πωλητές, ελλείψει απαιτούμενων παραστατικών και όταν δεν καθίσταται δυνατή η επιβολή διοικητικού προστίμου (χιλίων (1.000) ευρώ), δύναται να εφαρμοστεί η υπ' αρ. Κ1-1178/7-6-07 Υ.Α. περί κατασχέσεων, από τα ήδη αναφερόμενα ελεγκτικά όργανα (μόνον).

  Σημειώνεται ότι, στο Υπουργείο μας έχει συγκροτηθεί Ομάδα Εργασίας για την τροποποίηση των διατάξεων του άρ.11 του Ν.3377/2005, που τροποποιήθηκε με την παρ.1 του άρ.13 του Ν.3557/2007, καθώς και της υπ'. αρ. Κ1-1178/07-06-2007 Υ.Α. που εκδόθηκε σε εξουσιοδότηση των ως άνω νόμων, με στόχο τον εκσυγχρονισμό και την απλούστευση της διαδικασίας κατάσχεσης των εμπορευμάτων που διακινούνται στο υπαίθριο εμπόριο.

  Επισημαίνεται τέλος ότι, με το υπ' αρ. πρωτ. Κ1-75/7-01-2011 έγγραφο της Διεύθυνσης Εμπορικών Οργανώσεων της ΓΓΕ, ζητήθηκαν οι απόψεις των Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης καθώς και του Δήμου Θεσσαλονίκης, για τα ερωτώμενα θέματα και οι απαντήσεις τους θα γνωστοποιηθούν στην κα. Βουλευτή, μόλις περιέλθουν στην Υπηρεσία μας.

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΝΤΙΝΟΣ ΡΟΒΛΙΑΣ