ΤΟΥΣ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΛΑΙΩΝΑ Απειλούνται με έξωση 9.000 ρακοσυλλέκτες

Με έξωση από την περιφραγμένη έκταση του Ελαιώνα που ο Δήμος Αθηναίων τους είχε παραχωρήσει για να κάνουν κάθε Κυριακή το υπαίθριο παζάρι τους, απειλούνται οι ρακοσυλλέκτες.

Ορθιος επάνω στην καρότσα του τρικύκλου στέκεται ο 78χρονος Πέτρος Καρβουνίδης, δεξιά ο 34χρονος πρόεδρος του «Ερμή» Καμπέρ Βαχτέτ και γύρω κάποια από τα μέλη του Σωματείου Ρακοσυλλεκτών Αθηνών - Πειραιώς και Προαστίων που αριθμεί πάνω από 3.000 μέλη

Οπως καταγγέλλουν στο «Εθνος» τα μέλη του Σωματείου Ρακοσυλλεκτών Αθηνών-Πειραιώς και Προαστίων «Ο Ερμής», η συγκεκριμένη απόφαση τούς κοινοποιήθηκε πριν από μία εβδομάδα χωρίς να έχει υπάρξει καμία σχετική προειδοποίηση!
«Ο δήμος επικαλέστηκε καταγγελίες για παραβατικές συμπεριφορές, όπως ότι γίνεται παραεμπόριο και πωλούνται κλεμμένα αντικείμενα από μικροπωλητές στην περιοχή», αναφέρει ο πρόεδρος του Σωματείου, ο 34χρονος Καμπέρ Βαχτέτ, ωστόσο «ακόμη και σήμερα δεν έχουμε πάρει στα χέρια μας κανένα επίσημο χαρτί των καταγγελιών, δεν γνωρίζουμε ποιους αφορά αλλά δεν μας δόθηκε ούτε το χρονικό περιθώριο ανεύρεσης ενός νέου χώρου μετεγκατάστασης του παζαριού, ώστε να διασφαλιστεί η συνέχιση της λειτουργίας του. Εξω και γύρω από αυτό αναπόφευκτα εγκαταστάθηκε, επί των παρακείμενων οδών, ένας μεγάλος αριθμός πλανόδιων μεμονωμένων μικροπωλητών. Δεν φταίμε εμείς γι' αυτό. Δεν μπορούν να μας βάζουν όλους στο ίδιο τσουβάλι. Το μόνο που ζητάμε από όλους τους αρμόδιους φορείς είναι να επανεξετάσουν το θέμα, ώστε να ανατραπούν οι αποφάσεις που μας καθιστούν πολίτες δεύτερης κατηγορίας και μας καταδικάζουν μαζί με τις οικογένειές μας σε πλήρη ανέχεια και απόγνωση. Ο κάθε πάγκος έχει τη δική του ιστορία και από πίσω του βρίσκεται μια πολύτεκνη οικογένεια... Στον χώρο του παζαριού συνυπάρχουμε περίπου οκτώ σωματεία και σύλλογοι. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Μόνο 9.000 είναι οι πωλητές που τρώνε ψωμί απ' αυτό το παζάρι».
Αγώνας επιβίωσης
Το Σωματείο με την εμπνευσμένη ονομασία, αφού παραπέμπει στον αρχαίο θεό του εμπορίου αριθμεί σήμερα πάνω από 3.000 μέλη, 500 πολύτεκνες στην πλειοψηφία τους οικογένειες Ελλήνων πολιτών, και το ίδρυσαν το 1992 Ελληνες μουσουλμάνοι καταγόμενοι από τη Δυτική Θράκη. Ωστόσο, σε μια περίοδο βαθιάς ύφεσης, όπου όλο και περισσότερα κομμάτια του πληθυσμού φτωχοποιούνται, οι ρακοσυλλέκτες πολλαπλασιάστηκαν τα τελευταία χρόνια και πλέον πολλοί συμπολίτες μας, κυριολεκτικά άνθρωποι της διπλανής πόρτας που είχαν μια σχετική άνεση τα προηγούμενα χρόνια, κάνουν αυτή τη δουλειά για να επιβιώσουν μαζί με τις οικογένειές τους.

«Πιο μικρός ντρεπόμουν που ήμουν ρακοσυλλέκτης, αλλά σήμερα αισθάνομαι μεγάλη υπερηφάνεια γιατί κλέφτης δεν έγινα ποτέ», αναφέρει ο 27χρονος Σάκης Κεμιατζή

Ετσι, λοιπόν, πέρα από τους «κατ' επάγγελμα» ρακοσυλλέκτες, υπάρχει και η άλλη, η «νεότερη γενιά», αυτή που προέκυψε λόγω της οικονομικής κρίσης. Μάλιστα, όπως μας αποκάλυψε ο κ. Βαχτέτ, «καθημερινά δεχόμαστε δεκάδες τηλεφωνήματα, κυρίως από νέους ανθρώπους που ζητούν να εγγραφούν στο Σωματείο, ενώ κάθε Κυριακή στο παζάρι με πλησιάζουν τουλάχιστον 15 άτομα και μου ζητούν να γίνουν ρακοσυλλέκτες».
Το παζάρι -επί της οδού Αγίου Πολυκάρπου 95- λειτουργούσε σε οργανωμένη βάση στον Ελαιώνα τα τελευταία δύο χρόνια, με χημικές τουαλέτες που είχαν εγκατασταθεί από το Σωματείο, τα μέλη διαμόρφωσαν τον χώρο, καθώς πιο πριν ήταν ένας σκουπιδότοπος, σύμφωνα με τους ίδιους, ενώ είχαν αναλάβει και την αποκομιδή των απορριμάτων αλλά και την περιφρούρηση του χώρου.
Είναι επίσης σημαντικό να αναφερθεί ότι αυτοί οι άνθρωποι συμβάλλουν κατά 20% στην ανακύκλωση των σκουπιδιών στον Δήμο Αθηναίων, αξιοποιώντας δεκάδες τόνους απορριμμάτων. Τα δικά μας σκουπίδια είναι ο δικός τους θησαυρός... Υπάρχει τέτοια φτώχεια, υποστηρίζουν, που πλέον πετιούνται ελάχιστα πράγματα κι έτσι το μεροκάματο σήμερα βγαίνει με δυσκολία.
Υπερήφανοι άνθρωποι

Ο 49χρονος Κωνσταντίνος Μιχαλάς (αριστερά), πατέρας τεσσάρων παιδιών, πρώην συνάδελφος, έγινε ρακοσυλλέκτης τα τελευταία τέσσερα χρόνια

Μπορεί να ζουν από τα σκουπίδια, αλλά είναι υπερήφανοι άνθρωποι και δεν ντρέπονται για τη δουλειά τους. Δεν έχουν σκυμμένο κεφάλι ή ύφος ταπεινό. Ούτως ή άλλως, το άνοιγμα του κάδου είναι ψηλά, άρα πρέπει να σηκώνονται ενίοτε στις μύτες των ποδιών. Είναι ένα είδος ανόδου του επιπέδου κι αυτό. Οι άνθρωποι αυτοί σώζουν κειμήλια του πολιτισμού μας, από το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας το οποίο δώρισαν στη Βουλή μέχρι χειρόγραφα και ποιήματα του Καβάφη, του Παπαδιαμάντη, χρυσές λίρες, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν βοηθήσει σε έρευνες των Αρχών.
Δεν υπάρχει περιοχή της Αθήνας που να μην την έχουν σεργιανίσει. Εργαλείο και μοναδική περιουσία τους είναι η καρότσα του τρίκυκλου, αλλά αυτό το «προνόμιο» το έχουν λίγοι. Πολλοί είναι αυτοί που με ένα καροτσάκι λαϊκής γυρνούν από περιοχή σε περιοχή ψάχνοντας σε μάντρες, παλιά εγκαταλελειμμένα σπίτια και σκουπίδια για να βγάλουν το μεροκάματό τους.
«Το επάγγελμα του ρακοσυλλέκτη είναι λειτούργημα», λέει ο πρόεδρος του Σωματείου και μας δείχνει με υπερηφάνεια τις φωτογραφίες των δύο μικρών κοριτσιών του. «Το βλέμμα των ανθρώπων όταν σε δουν σκυμμένο πάνω από τον κάδο είναι κάτι που δεν περιγράφεται... Διαφορετικοί άνθρωποι, με διαφορετικό χαρακτήρα, διαφορετικά αιτήματα και διαφορετικά αδιέξοδα, συναντιόμαστε κάθε μέρα στο κοινό σπίτι μας, που δεν είναι άλλο από το Σωματείο. Ελπίζουμε να βρεθεί μία λύση γιατί έχουμε χάσει τον ύπνο μας».
Πέτρος Καρβουνίδης
«Ποτέ δεν ντράπηκα γι' αυτήν τη δουλειά»
Ο 78χρονος Πέτρος Καρβουνίδης, πατέρας δυο παιδιών, είναι από τα παλαιότερα μέλη του Σωματείου και κάνει τη δουλειά του ρακοσυλλέκτη περισσότερα από 30 χρόνια. Παράλληλα με τις δουλειές που έκανε, στην αρχή άρχισε να ψάχνει στα σκουπίδια μόνο για να συλλέγει κάποια αντικείμενα, αλλά λίγα χρόνια μετά το χόμπι έγινε επάγγελμα.
Σε απόγνωση
«Οχι, πότε δεν ντράπηκα γι' αυτήν τη δουλειά. Πήγαινα με το θάρρος της ψυχής μου στον κάθε κάδο. Με τα χρήματα αυτά μεγάλωσα και σπούδασα τα παιδιά μου. Ο κόσμος που επισκέπτεται το παζάρι είναι μια πολυσυλλεκτική κατηγορία ανθρώπων. Μπορείς να συναντήσεις άτομα διαφόρων εθνικοτήτων, ηλικιών αλλά και οικονομικής κατάστασης. Σ' εμάς έρχονται εισαγγελείς, δικηγόροι, γιατροί, δημοσιογράφοι, συλλέκτες για να βρουν τον δικό τους μικρό θησαυρό. Η κρίση άλλαξε πολλά και στον δικό μας χώρο. Τα τελευταία έξι χρόνια ο κόσμος είναι σε απόγνωση, δεν πετάει πλέον τόσο πολλά αντικείμενα. Ωστόσο, ακόμη και σήμερα συνεχίζω με το καροτσάκι μου να ψάχνω στα σκουπίδια. Τα παιδιά μου με μαλώνουν, αλλά εμένα αυτό μου δίνει ζωή! Στο επάγγελμά μας όλα είναι θέμα τύχης. Επίσης, στις φτωχές και λαϊκές συνοικίες μπορεί να βρεις αντικείμενα αξίας. Η δική μου τυχερή περιοχή ήταν η γειτονιά μου, τα Πετράλωνα».
Σάκης Κεμιατζή
«Δεν ζητάμε ελεημοσύνη από κανέναν»
Ο 27χρονος Σάκης Κεμιατζή, πατέρας ενός κοριτσιού τεσσάρων ετών, έγινε ρακοσυλλέκτης όχι από επιλογή αλλά από ανάγκη.
«Οταν τελείωσα το Λύκειο οι γονείς μου δεν μπορούσαν να βοηθήσουν εμένα και τα αδέρφια μου, είχαν χάσει τις δουλειές τους, οπότε με κάποιο τρόπο έπρεπε να ζήσουμε. Μαζί με τον πατέρα μου, κρατώντας ένα μικρό καρότσι της λαϊκής, ξεκινήσαμε στην αρχή να μαζεύουμε κουτάκια για την ανακύκλωση.
Τα χρήματα ήταν ελάχιστα, οπότε μετά αρχίσαμε να ψάχνουμε στους κάδους και να παίρνουμε ό,τι μας φαινόταν κάποιας αξίας. Δεν είχαμε την εμπειρία και πολλές φορές περπατούσαμε με τις ώρες, κυριολεκτικά λιώναμε τις σόλες των παπουτσιών μας, αλλά έβγαινε ένα μεροκάματο.
Μέρα-νύχτα
Πιο μικρός ντρεπόμουν που ήμουν ρακοσυλλέκτης, αλλά σήμερα αισθάνομαι μεγάλη υπερηφάνεια γιατί κλέφτης δεν έγινα ποτέ. Το πρωί εργάζομαι σε ένα κατάστημα και το απόγευμα συνεχίζω τη δουλειά του ρακοσυλλέκτη. Λυπάμαι μερικές φορές που βλέπω συνανθρώπους μου να με κοιτάζουν με οίκτο. Εμείς δουλεύουμε μέρα-νύχτα στον δρόμο, δεν ζητάμε ελεημοσύνη».
Κωνσταντίνος Μιχαλάς
«Δεν θέλουμε να μας λυπούνται»
Η οικονομική κρίση ήταν και η αιτία που ο 49χρονος Κωνσταντίνος Μιχαλάς, πατέρας τεσσάρων παιδιών, έγινε ρακοσυλλέκτης τα τελευταία τέσσερα χρόνια. «Εργαζόμουν όλα τα χρόνια στην οικοδομή, αλλά το 2004 ξεκίνησε η πρώτη πτώση του επαγγέλματος και μέχρι το 2009 δεν μπορούσα να κάνω ούτε ένα μεροκάματο. Ημουν σε απόγνωση. Αδυνατούσα να βοηθήσω τα παιδιά μου. Οι δύο κόρες μου, 24 ετών και 21 ετών, πέρασαν στο Πανεπιστήμιο, η μία πολιτικός μηχανικός και η δεύτερη στο ΤΕΙ, αλλά δεν μπορούσα να καλύψω τα έξοδα. Αυτός ήταν και ο λόγος που η μεγαλύτερη κόρη μου παράτησε τις σπουδές της και σήμερα εργάζεται για να βοηθάει στο σπίτι.
Ποτέ δεν ξέρεις
Πριν καταλήξω να κάνω αυτό το επάγγελμα μαζί με τη γυναίκα μου προσπαθήσαμε να γίνουμε αγρότες, πουλώντας κάποια προϊόντα στις λαϊκές, αλλά δεν τα καταφέραμε. Τα έξοδα που είχαμε ήταν περισσότερα από τα έσοδα. Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι ποτέ κανένας δεν ξέρει πώς θα έρθουν τα πράγματα στη ζωή του... Δεν θέλουμε να μας λυπούνται αλλά να μας στηρίζουν».
ΜΑΡΙΝΑ ΖΙΩΖΙΟΥ 
ΦΩΤΟ: ΘΑΛΕΙΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΕΘΝΟΣ