Πάει για του χρόνου, το γνωστό “κουμ παζάρ” του Τυρνάβου,

Σε εποχές κανονικότητας σαν σήμερα 5 Μαΐου άνοιγε τις πύλες του το ιστορικό παζάρι του Τυρνάβου που έχει τις ρίζες του στα πρώτα χρόνια της τουρκοκρατίας και το οποίο πλην ελαχίστων περιπτώσεων (χρόνια της κατοχής) λειτουργούσε κανονικά κάθε χρόνο για 8 αρχικά και 7 αργότερα μέρες.

Φέτος όμως που ο πλανήτης ζει στους πρωτόγνωρους ρυθμούς του κορωνοϊού, με τις απαγορεύσεις και την καραντίνα, τα λουκέτα στην αγορά και στην απαγόρευση πολλών δραστηριοτήτων τα παζάρια ήταν από τις πρώτες δραστηριότητες για τις οποίες απαγορεύτηκε η λειτουργία τους με ΠΝΠ.

Ανάμεσα σε αυτά και το γνωστό “κουμ παζάρ” του Τυρνάβου, αλλά και η διήμερη ζωοπανήγυρη που προηγούνταν.

Με δεδομένο ότι μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για επαναλειτουργία των παζαριών, μάλλον θα πρέπει να θεωρηθεί απίθανο να λειτουργήσει παζάρι στον Τύρναβο εντός του 2020, με πολύ δυσμενείς οικονομικές συνέπειες για τους επαγγελματίες που δουλεύουν στις εμποροπανηγύρεις, για τον δήμο που χάνει σημαντικά έσοδα που σε πολλές περιπτώσεις αγγίζουν τις 80.000 €, αλλά και για τα λαϊκά στρώματα που έβρισκαν φθηνά εμπορεύματα και περνούσαν στιγμές διασκέδασης στο χώρο του παζαριού.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ

Το παζάρι του Τυρνάβου ή αλλιώς «Κουμ – Παζάρ» (από το αραβικό Κουμ που σημαίνει άμμος και την αραβική επίσης λέξη bazaar = εμποροπανήγυρις) ξεκινούσε πάντοτε μετά το Πάσχα των Ελληνορθόδοξων, Άνοιξη και μάλιστα πριν φύγουν οι Βλάχικοι πληθυσμοί της Θεσσαλίας για τα Βλαχοχώρια της Πίνδου, με σκοπό να ψωνίσουν. Ο χώρος της εμποροπανήγυρης ήταν οι όχθες του Τιταρήσιου ποταμού (Ξηριά) στον Τύρναβο και επειδή οι όχθες είναι αμμώδεις, ονομάστηκε Κουμ – Παζάρ. Στα νεότερα χρόνια, περί τον 19ο αιώνα και μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας στα 1881, το Κουμ – Παζάρ του Τυρνάβου θεσμοθετήθηκε με Βασιλικό Διάταγμα επισήμως για διάρκεια 8 ημερών, ενώ με νεότερο νόμο η διάρκειά του περιορίστηκε στις 7 ημέρες, με ημερομηνία έναρξης την 5η Μαΐου εκάστοτε έτους.

Στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αλλά και του πρώιμου Ελληνικού Κράτους, η φημισμένη Εμποροπανήγυρη του Τυρνάβου δεχόταν πωλητές, ακόμη και ιδιώτες, οι οποίοι πωλούσαν δικά τους υπάρχοντα (π.χ. εργόχειρα) και οι αγοραστές αγόραζαν πράγματα, ακόμη και προίκες για τις θυγατέρες τους, υποψήφιες για γάμο.

Πριν την επίσημη ημερομηνία έναρξης του παζαριού, διενεργούταν επίσημα ζωοπανήγυρη (το γνωστό Γομαροπάζαρο), όπου ο καθένας μπορούσε να πουλήσει ή να ανταλλάξει τα οικόσιτα ζώα του ή να αγοράσει από ζωέμπορους. Η ζωοπανήγυρη διενεργούνταν εντός της κοίτης του Τιταρήσιου ποταμού που συνήθως αυτήν την εποχή είχε λίγο ή καθόλου νερό, το δε ανωτέρω παζάρι συνεχίζεται ακόμη και σήμερα με πολύ μεγάλη επιτυχία, αφού η αγάπη των Τυρναβιτών και γενικότερα των Θεσσαλών για τα άλογα είναι δεδομένη και γνωστή.

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Εμποροπανήγυρη του Τυρνάβου συνεχίζεται να διοργανώνεται, μαζί με τη Ζωοπανήγυρη, υπό την αιγίδα πια του Δήμου Τυρνάβου, στον ίδιο ακριβώς χώρο (περιοχή της Τούμπας).